foto exitAlle ondernemers krijgen eens te maken met ‘stoppen’ en met de bijbehorende verkoop- of opvolgingvraagstukken. Ook onze blogs zullen ooit een afronding kennen. Of blijven we als zoveel ondernemers net iets te lang hangen, zonder nog veel toe te voegen, zodat de lezers zeggen: “kijk dat laatste had niet meer gehoeven. Ze hadden op tijd moeten stoppen ….”

Bij het het onderwerp “succesfactoren bij zelfstandige ondernemingen” moet zeker het afscheidsproces van de ondernemer worden behandeld. Vooral op emotioneel gebied zit dat vol met valkuilen. Bedrijfsoverdracht is voor de betrokken ondernemer, familieleden en werknemers een zeer ingrijpend proces. Uit eigen praktijk weet ik dat men daar vaak erg tegen op ziet. Mijn achteroom wilde in eerste instantie zijn aandeel in het familiebedrijf liever aan derden verkopen, dat was sneller en eenvoudiger.

De meeste problemen bij dit soort processen komen meestal voort uit angst van de betrokkenen. Een eigenaar durft bijvoorbeeld de opvolging niet ter sprake te brengen omdat hij dan zijn leeftijd onder ogen moet zien. Misschien kijkt hij op tegen statusverlies of tegen ‘vrije tijd’. Soms durven betrokkenen elkaar niet teleur te stellen en zeggen ze niet wat zij eigenlijk willen. Op het moment dat eindelijk de waarheid naar boven komt, zijn de meest optimale mogelijkheden voor een oplossing dan vaak al voorbij gegaan, met alle gevaren voor de continuïteit van het bedrijf. Goede externe ondersteuning is dan hoogst wenselijk. Ikzelf heb die node gemist.

Succesvol ondernemen is dus ook: op de juiste tijd en op de juiste manier stoppen. Dat is voorbereid zijn en weten wanneer je er hulp bij moet halen. Weet je dat er veel ondernemers zijn die zich niet (willen) realiseren dat de noodzaak tot overdracht zich ook ineens kan voordoen, bijvoorbeeld bij plotselinge arbeidsongeschiktheid of onverwacht overlijden? Een typisch ondernemerskenmerk: het gevoel van onaantastbaarheid.

Ook wijze leiders weten dat er voor hen een tijd van komen en een tijd van gaan is. Zij beseffen dat alle tijdsgewrichten nieuwe leiders vragen. En een nieuwe rol van de oude. Tijdig en op de juiste wijze terugtreden is een kunst. En dat is vaak pijnlijk: “Partir, c’est mourir un peu.”